فرش ایرانی فرش دستباف است که در ایران مدرن تولید میشود. ایران جایگاه نه تنها هنر باستانی فرش دستباف است، بلکه همانطور که میدانیم مهد تمدن نیز هست. فرشهای ایرانی به طور کلی با کیفیت بالا در نظر گرفته میشوند، زیرا ایران برای تولید فرشهای دست بافت پیچیده با تعداد زیاد گره شناخته شده است. از آنجایی که قالی بافان در ایران دارای مهارت زیاد در حرفهشان هستند، میتوانند فرشهای دستباف فوق العادهای با دقت قابل توجهی درست کنند. مردم قرنهاست که خواهان فرشهای دستباف ایرانی هستند.
پارچه از چه موادی تشکیل شده است؟
پشم و یا ابریشم تنها مواد یک قالی ایرانی واقعی هستند که همیشه از این مواد ساخته خواهند شد. پشم هر ساله از گوسفند چیده میشود. پشم و یا ابریشم تنها مواد یک قالی ایرانی واقعی هستند که همیشه از این مواد ساخته خواهند شد. پشم هر ساله از گوسفند چیده میشود. این عمل 100٪ عاری از خشونت است. برخی از صنعتگران فرش دستباف ایرانی را از ابریشم طبیعی میبافند، که از کرمهای ابریشم گرفته شده است. برخی از ابریشم بامبو استفاده میکنند که یک روش جایگزین است که تقریبا همان نتیجه را تولید میکند. ابریشم طبیعی عاری از خشونت نیست. حدود 2.500 کرم ابریشم باید در روند باز یافتن 1 پوند از ابریشم بمیرند. دیگر مواد مصنوعی در بازار وجود دارد. یک فرش دستباف واقعی هرگز از پلی پروپیلن، نایلون، اکریلیک، ویسکوز، جوت یا هر ماده دیگر ساخته نخواهد شد.
قالیچههای دستباف ابریشمی

نخ ابریشم باعث میشود که فرش دستباف و ماشینی زیباتر و بادوام، اما در بعضی موارد ظریف، بافته شود. درست مثل لباس، پارچههای داخلی و پارچههای کتان، که از ابریشم واقعی ساخته شده، نشانهای از کیفیت و مد بالا است. البته ابریشم واقعی از کرم ابریشم به دست میآید، اما آیا شما میدانستید که ابریشم توسط کرم به عنوان یک پوشش برای پیله کرم ابریشم، که به طور کلی اندازه و شکل یک تخم مرغ کوچک است، ریسیده میشود. هنگامی که برداشت میشود، پیله کرم ابریشم در آب جوش داده میشود، سپس یک انتهای شل پیدا میشود و ابریشم میتواند از پیله بر روی یک قرقره باز شود، رشته متوالی بدون جدا شدن رشته تا آخرین اینچ. رشته نایلون که نازک است، اگر با همان روش انجام شود، باید بارها و بارها کشیده و رها شود. سپس تعداد زیادی از رشتههای ابریشم با هم به نخ یا الیاف ریسیده میشوند. ابریشم واقعی جلوه منحصر به فردی دارد اما واقعا براق و درخشان نیست. رنگهای رنگ شده گران قیمت و شفاف با درخشش ظریف هستند، و نرمی آن با هر نخ دیگری بیهمتا است. اما مراقبت از ابریشم میتواند سخت باشد، روشهای تمیز کردنشان باید دقیق و حساس باشند. نخ وقتی مرطوب است ضعیفتر میشود و اگر کشیده شود، به عقب برنخواهد رسید. خورشید مستقیم میتواند رنگ را محو کند و نخ را خراب کند. علیرغم این مشکلات، یک فرش دستباف ابریشمی خوب ساخته شده و خوب نگه داشته شده میتواند صدها سال دوام داشته باشد. فرشهای ابریشمی دستباف سالیان متمادی از سال 2500 در مقبرهها یافت شدهاند و کاملا زیبا و قابل استفاده هستند.
ابریشم مصنوعی
بسیاری از الیاف گیاهی میتوانند پردازش شوند تا ظاهر و احساسی شبیه به ابریشم داشته باشند. رایجترین نخها بر پایه سلولز (از خمیر چوب یا پنبه) هستند. سلولز منبع اصلی کاغذ است. اما برای ساخت نخ، به یک مایع تبدیل میشود، به نام ویسکوز، و در قالب نخ (از طریق یک دهانک بسیار شبیه به سر دوش) در میآید و سپس برای الیاف شدن ریسیده میشود. اولین ابریشم مصنوعی ریون بود. یک نوع دیگر که مدتهاست وجود دارد کتان حریرنما است. بسیاری از گیاهان دیگر به عنوان منبع سلولز برای تولید ابریشم مصنوعی استفاده میشوند؛ مانند خیزران، درخت موز یا سویا. ابریشم مصنوعی banana silk، ابریشم بامبو یا ابریشم هنر، کوتاه شده برای ابریشم مصنوعی، نیز نامیده میشود. همهی آنها ظاهر و احساسی شبیه به ابریشم واقعی دارند اما اغلب به عنوان رنگهای تاکیدی و یا بخشهای کوچک طراحی مورد استفاده قرار میگیرند چرا که آنها برای دریافت رطوبت فاقد آمدگی هستند. هنگام مرطوب شدن، فیبرها برجسته و باز میشوند. آنها زمانی که خشک میشوند به طور کامل ترمیم نمیشوند و اگر هنگام خشک کردنشان ساییده شوند میتوانند بیشتر خراب شده و از شکل بیافتند. از آن به بعد، این الیاف همیشه نسبت به الیاف اطرافشان متفاوت هستند، و معمولا تیرهتر به نظر میرسند، به صورتی که گویی کثیف هستند. تصور کنید یک حلقه عرق را از یک لیوان بر روی یک تکه کاغذ به جا بگذارید. خشک نکردن یا لکه دار نکردن آن را ناپدید خواهد کرد. بافت و رنگ ظاهری در آن نقطه همیشه از بقیه قسمتهای کاغذ متفاوت خواهد بود. این اتفاقی است که برای ابریشم مصنوعی هنگامی که مرطوب میشود میافتد. در حالی که ابریشم و ابریشم مصنوعی دارای نقایص جدی در رابطه با خیس شدن هستند، برای جلوهی شیک و مد در بخشی از یک فرش یا قالی ایجاد میشوند و آنها دارای نرمی واقعی هستند که قابل مقایسه نیستند. برای نرمی کلی، در صورت لزوم بهترین استفاده از ابریشم یا ابریشم مصنوعی این است که الیاف را با پشم ترکیب کنید، نه کمتر از 50٪ پشم. این یک فرش خیلی نرم یا قالیچه میسازد و پشم از فیبر ضعیفتر در برابر آشکارسازی رنگ یا تغییر شکل بافت هنگام مرطوب شدن محافظت میکند.
تاریخچه فرشهای ابریشمی
فرشهای ابریشمی و قالیچههایی که فقط یک ناحیه را میپوشانند مجللترین تولیدات در نوعشان هستند. تولید پارچه ابریشمی در چین آغاز شد، اگر چه قالیچههای ابریشمی تا قرن هفدهم در آنجا جایی نداشتند. تولید پارچه ابریشمی در دوران ساسانیان (قرن سوم تا هجدهم) در ایران به خوبی پایه گذاری شد. در نتیجه، برای ایرانیان این دوره یا آنهایی که در دوره اوایل اسلام بودند ممکن بوده که ابریشم تطبیق شده برای تولید قالیچه داشته باشند. اما تاکنون معلوم نیست که چین یا کشورهای خاوری اسلامی تولید فرشهای ابریشم را از کی آغاز کردهاند. در هر صورت، اولین موجودی همه قالیچههای ابریشمی دستبافت عتیقه، در واقع قالیهای ابریشم دستباف ایرانی دوره صفویه هستند. در نهایت فرشها با تمام یا بخشی از ساخت ابریشم تقریبا در تمام قالیهای مشرقی، نواحی تولید کننده، ایران، ترکیه، ترکستان، تبت و چین ساخته میشدند. در بهترین نمونهها، نه تنها پایه، بلکه حتی اساس (پودها و حاشیههای ریسمان) از ابریشم ساخته میشوند. فرشهای ابریشمی، نه تنها به دلیل بافت ریز و ویژگیهای درخشان و صیقلی کرک، بلکه به دلیل کیفیت رنگشان مجلل هستند. ابریشم اجازه میدهد تا رنگها به خوشرنگی و نیرومندی دست یابند که حتی با بهترین پشم قابل قیاس نیست. ابریشم یک الیاف جادویی است که به طور باور نکردنی نازک و فوقالعاده قوی است. حتی وقتی که برجستگیهای ابریشم برای افزودن قدرت به طراحیهای مزین مورد استفاده قرار میگیرند، رنگ فرش یا پارچه میتوانند به طور کامل تغییر کنند. یک دست از قالیها و پارچههای ابریشمی بسیار گران و مجلل هستند. این ویژگیها زمانی که نور توسط ساختار منشوری الیاف منعکس میشود، با درخشندگی رنگها تطبیق داده میشوند. ابریشم نرم است اما به طور استثنایی بادوام میباشد. به عنوان یک کالا، این معروفترین راه تجارت جهان را ساخته و نقشهای جاویدان و ابدی ایجاد کرده است. امروزه، ابریشم هنوز هم الیاف تجملی اصلی است. ارزش حقیقی و زیبایی ابریشم، برای تحت شعاع قرار دادن همهی الیاف طبیعی و مصنوعی شناخته شده انسان مقدر شده است.
ظاهر بیچون و چرای فرشهای ابریشمی عتیقه
فرش دستباف ابریشم دارای خودتابی بیچون و چرا، درخشندگی و بافت نرم مجلل هستند. این الیاف مجلل هنگامی که صنعت فرشها مورد استفاده قرار میگیرد یا هنگامی که به عنوان تاکید زینتی برای دادن یک درخشش به طراحیها است، ، دارای اثر جادویی هستند. الیاف ابریشمی نازکتر از موی انسان، ساختار بلوری دارند که نور محیط را منکسر میکنند و ظاهر براق درخشانی را ایجاد میکنند که به عنوان الیاف طبیعی شناخته شده است. اگر چه روند برای باز کردن هزاران فوت ابریشم از پیله کرم ابریشم خسته کننده است، نتیجه خیره کننده به کارش میارزد. این فرشهای با شکوه در هند، چین، ایران و ترکیه به طور گسترده تولید میشدند. فرشهای ابریشمی دستباف دارای زیبایی بینظیر و ظاهری لوکس هستند که باعث میشود آنها به طور استثنایی مطلوب باشند. هنگامی که روی کف یا روی دیوار نمایش داده میشود، فرشهای دستباف ابریشم ظاهری گیرا ایجاد میکنند.
مهارتهای سنتی بافندگی فرش در کاشان
کاشان مرکز فرشهای عالی و ظریف، تقریبا یک سوم از ساکنان مشغول به کار در فرش را دارد و بیش از دو سوم از بافندگان فرش زنان هستند. فرآیند فرش بافی با طراحی آغاز میشود، که از میان مجموعهای از سبکهای ایجاد شده، از قبیل شکل عمده مانند گلها، برگها، شاخهها، حیوانات و صحنههایی از تاریخ با دقت شرح داده شده است. بافتن در کارگاه بافندگی با عنوان dar شناخته میشود، تار و پود از کتان یا ابریشم هستند. کرک با گره زنی پشم یا الیاف ابریشم برای تار با گره فارسی مشخص ساخته میشود، سپس با یک ردیف از پود بافته شده در محل قرار میگیرد و با شانه کوبیده میشود. سبک بافندگی فارسی (که با عنوان گرهزنی نامتقارن شناخته میشود) با ظرافت نمونه در کاشان به کار میرود، به طوری که قسمت پشتی فرش، ریز و هموار گره زده شده است. رنگهای فرشهای کاشان از انواع رنگهای طبیعی شامل ریشه روناس، پوست گردو، پوست انار و برگهای انگور گرفته میشوند. مهارتهای سنتی بافتن فرش کاشان به وسیله آموزش مادران و مادربزرگها از طریق کارآموزی به دختران به ارث رسیده است. کارآموزی همچنین وسیلهای است که با آن افراد مهارتهای خود را از طراحی، رنگرزی، برش، ساخت دستگاه بافندگی و ساخت ابزار یاد میگیرند.
فرش دستباف ابریشم خالص قم
شهر مقدس قم دارای شهرتی به عنوان مرکز تولید بهترین قالیچه ابریشم خالص است. به رغم این واقعیت که بافندگی فرشها در قم تنها حدود 70 سال پیش آغاز شده است، به طور گسترده به رسمیت شناخته شده و برای طرحهای جذاب، رنگهای دلپذیر و بافت خوب فرشهای خود در سراسر جهان مشهور شده است. بیشتر فرشهای قم دارای الگوهای منحنی و شکلهای گلدار استادانه درست شده با برگهای پیچیده و انگورها هستند. استفاده از رنگهای پر طراوت از کرمی تا قرمز، آبی و مشکی درجهبندی شده است و منجر به ایجاد برخی از زیباترین قالیهای ابریشم موجود امروزی شده است.
قیمت فرش ابریشمی دستباف
یکی از دلایل اصلی این که قالیچههای ابریشمی گرانتر هستند به دلیل زمان اضافی مورد نیاز برای بافندگی آنها است. از آنجا که ابریشم بسیار نازکتر از پشم است، تعداد گره در یک فرش ابریشم دستباف معمولا 3 یا 4 برابر بیشتر از فرش پشمی دستباف مشابه است. این به این معنی است که فرش ابریشم میتواند جزئیات بیشتری در مقایسه با فرش پشم را داشته باشد و این همچنین به این دلیل است که فرشهای ابریشم بسیار لوکستر هستند.
یک دیدگاه